ΕΠΙΣΚΕΥΤΕΙΤΕ

Το σπήλαιο έγινε γνωστό για τα παλαιοντολογικά και παλαιοανθρωπολογικά του ευρήματα ήδη από το 1960, μετά την τυχαία ανακάλυψη σε αυτό από τον κάτοικο των Πετραλώνων Χ. Σαρρηγιανίδη, του περίφημου απολιθωμένου ανθρώπινου κρανίου. Η αξία του ευρήματος και η μοναδικότητά του έδωσαν αφορμή σε μια σειρά εργασιών μέσα και έξω από το σπήλαιο. Το 1968 και την περίοδο 1974–1988 διενεργήθηκαν ανασκαφές στο σπήλαιο από τον (παλαιο)ανθρωπολόγο Άρη Πουλιανό.

Στις δημοσιεύσεις του Πουλιανού για το σπήλαιο γίνεται λόγος για λίθινα και οστέινα εργαλεία, ο προσωρινός όμως χαρακτήρας των δημοσιευμάτων δεν μας δίνει μια σαφή εικόνα τους. Τα ευρήματα οπωσδήποτε είναι σπουδαιότατα και αποτελούν τις πρώτες μαρτυρίες κατοίκησης του ελληνικού γεωγραφικού χώρου.

Από ανθρωπολογικής άποψης το απολιθωμένο κρανίο είναι σπουδαιότατο εύρημα, όμως δεν υπάρχει ομοφωνία των ειδικών για την χρονολόγησή του και για την αξιολόγησή του. Οι κύριες απόψεις αποκλίνουν σημαντικά και το κρανίο θεωρείται ως ανήκον σε άνθρωπο που έζησε περίπου 700.000 χρόνια πριν από σήμερα κατά την μία και περίπου 200.000 χρόνια πριν από σήμερα κατά την άλλη.

Δυστυχώς δεν διαφαίνεται κάποιος συμβιβασμός ούτε προδιαγράφεται κάποια προσέγγιση μεταξύ των ειδικών και το εύρημα παραμένει ανεκμετάλλευτο ανθρωπολογικά και αρχαιολογικά. Είναι επιτακτική η ανάγκη να δοθεί μια αξιόπιστη απάντηση για την αξιολόγηση των σημαντικότατων ευρημάτων του σπηλαίου των Πετραλώνων.

Ολύνθος, γιος του Ηρακλή, θεωρήθηκε ο μυθολογικός ιδρυτής της πόλης. Στο νότιο λόφο έφτιαξε ένα μικρό νεολιθικό οικισμό. Εγκαταλείφθηκε κατά τη διάρκεια της Εποχής του Χαλκού,και ξανακατοικείτε κατά τον έβδομο αιώνα π.Χ.. Στη συνέχεια, η πόλη κατακτήθηκε από τους Βοττιαίους, μια Θρακική φυλή διογμένη από τον Μακεδόνα  Αλέξανδρο Ι. Η πόλη της Ολύνθου παρέμεινε στην κατοχή τους μέχρι το 479 π.Χ..

Τη χρονιά εκείνη ο στρατηγός των Περσών Artabazus, κατά την επιστροφή του, από τη συνοδείατου  Ξέρξη στον Ελλήσποντο,  υποψιάζόμενος  επανάσταση από τον Μεγάλο Βασιλέα σκέφτηκε και παρέδωσε την πόλη στον Κριτόβολο από Τορώνη και με το  νέο πληθυσμό να  αποτελείται από Έλληνες από την γειτονική περιοχή της Χαλκιδική . Αν και ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι ο Artabazus τους έσφαξε, οι Βοττιαίοι συνέχισαν να ζούν στην περιοχή.

Το 432 ο βασιλιάς Περδίκκας Β ‘της Μακεδονίας ενθαρρύνει διάφορες κοντινές παράκτιες πόλεις για να διαλύθουν και να μεταφερουν τον πληθυσμό τους στην Όλυνθο, προετοιμάζοντας  μια επανάσταση που θα καθοδηγείται από τη  Ποτίδαια εναντίον της Αθήνας.

Οι είκοσι ιερές μονές της Αθωνικής χερσονήσου ,αποτελούν σύνθετα κτιριακά συγκροτήματα, που ανεγέρθηκαν και αναπτύχθηκαν με κέντρο τους το Καθολικό, τον κεντρικό ναό. Τα συγκροτήματα αυτά εξωτερικά περιβλήθηκαν με προστατευτικά τείχη, με κτίρια φρουριακού χαρακτήρα χτισμένα περιμετρικά και με αμυντικούς πύργους προκειμένου να αντεπεξέλθουν σε ποικίλες αντίξοες καταστάσεις. Κοντά στο Καθολικό που αποτελεί τον πυρήνα της μοναστικής ζωής και βρίσκεται στο μέσο της αυλής, βρίσκονται συχνά το καμπαναριό, και η τράπεζα. Η τελευταία συνοδεύεται από το μαγειρείο, το μαγκηπείο και άλλους βοηθητικούς χώρους. Στα περιμετρικά κτίρια έχουμε τις πτέρυγες ή κόρδες που στεγάζονται τα κελιά των μοναχών, το αρχονταρίκι για την φιλοξενία των προσκυνητών, το ηγουμενείο και το συνοδικό Επίσης το γηροκομείο , το νοσοκομείο και η βιβλιοθήκη. Σε χώρο ιδιαίτερα προστατευμένο, κάποτε στον πύργο, βρίσκεται το Εικονοφυλάκιο και το Σκευοφυλάκιο, όπου φυλάσσονται εικόνες ,σκεύη, κειμήλια και αρχεία. Στους ισόγειους και υπόγειους χώρους των πτερύγων έχουμε το δοχείο και το ορειό, το λαδαριό, το κρασαριό, το βαγεναριό, το κηροπλαστείο κ.α. Έξω από τον περίβολο της μονής βρίσκονται ακόμα ο κοιμητηριακός ναός, τα εργατόσπιτα, το βορδουναριό, ο μύλος, το μηχανουργείο, ξυλουργείο, κ.ά. Ο αρσανάς δηλ. το νεώριο της μονής είναι συχνά προστατευμένος με όρμο και πύργο και συνοδεύεται από ψαρόσπιτα, ξυλαποθήκες και άλλα βοηθητικά κτίσματα. Οι είκοσι ιερές μονές του Αγίου Όρους με την ιεραρχική τους σειρά είναι: